Η ‘νηπιακή ηλικία’ του Μαρξ, ο Παρμενίδης και το Big Bang

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως ο άνθρωπος για να φθάσει στην αναζήτηση της προέλευσης του κόσμου πέρασε από πάρα πολλά πνευματικά στάδια.
Όταν μιλάμε για το ελληνικό πνεύμα του 5ου και 6ου αιώνα π.Χ. οφείλουμε να παραδεχτούμε πως προϋπήρξε της εποχής εκείνης μια τεράστια αρχέγονη πνευματική παρακαταθήκη.
Ένα λογικό όν, δεν μπορεί να ποτέ να ενστερνιστεί, να παραδεχθεί και να ακολουθήσει μια υπόθεση κατά φύση απαράδεκτης.

Ποια είναι αυτή;
Ξαφνικά, μέσα στο πουθενά, ένας λαός που έμαθε να γράφει με ...συλλαβές, μόλις πριν δύο αιώνες (τον 8ο, δηλαδή, αιώνα π.Χ., όπως μας λένε) άρχισε να φιλοσοφεί με τέτοια δύναμη πνεύματος που ακόμη και σήμερα αισθανόμαστε θαυμασμό και δέος. Άνοιξαν σχολές φιλοσοφίας στον τότε ελληνικό κόσμο, όπου διδάσκονταν κατά εκατοντάδες Έλληνες της εποχής, διαμορφώνοντας έτσι ένα πνευματικό επίπεδο που δεν υπήρχε πουθενά στην αρχαιότητα.
Η ευρωπαϊκή φιλοσοφία η οποία εδράζεται στην αρχαία ελληνική δεν μπόρεσε, δυστυχώς, να την ξεπεράσει. Παρουσιάστηκαν, βέβαια, κάποιες στρεβλώσεις. Μόνο, ο Μάρξ, είπε το περίφημο: η αρχαία ελληνική φιλοσοφία αποτελεί τη νηπιακή ηλικία της ανθρωπότητας.(!) θεωρώντας το πνεύμα του ως ...εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Όταν άρχισα να γράφω το παρόν κείμενο, στο μυαλό μου ήρθε το : ‘τίποτε δεν προέρχεται από το τίποτε’ το γνωστό απόφθεγμα του Καρτέσιου (ex nihilo nihil fit) που προήλθε από τα φιλοσοφικά κείμενα του Παρμενίδη.
Τα λιγοστά κείμενα του Παρμενίδη που έφθασαν έως εμάς δείχνουν, συν τοις άλλοις, τη ζωντάνια και την απαράμιλλη λογοτεχνική ευστροφία του.
Στο ποιητικό κείμενό του παρουσιάζεται πως έρχεται με μια άμαξα από τον ουρανό και συνομιλεί, αναπτύσσοντας τις φιλοσοφικές του απόψεις, όχι με θνητό αλλά με μια θεά. Αποδίδει με τον τρόπο αυτό τη μεγαλειότητα της σκέψης του.
Ο λόγος του είναι απόλυτος:

«ὡς ἀγένητον ἐὸν καὶ ἀνώλεθρόν ἐστιν,
ἔστι γὰρ οὐλομελές τε καὶ ἀτρεμὲς ἠδ΄ ἀτέλεστον·
[5] οὐδέ ποτ΄ ἦν οὐδ΄ ἔσται, ἐπεὶ νῦν ἔστιν ὁμοῦ πᾶν,
ἕν, συνεχές·»

Δηλαδή:
Η ουσία του σύμπαντος είναι μία, αγέννητη, ακατανόητη, μονογενής τέλεια, ανεπανάληπτη. Δεν ήτανε ποτέ, ούτε θα είναι κάποτε, γιατί το τότε και το τώρα αποτελούν μαζί το παν, το Ένα, τη Συνέχεια.
Και πιο κάτω:
«Χρὴ τὸ λέγειν τε νοεῖν τ΄ ἐὸν ἔμμεναι· ἔστι γὰρ εἶναι,
μηδὲν δ΄ οὐκ ἔστιν·»

Δηλαδή:
Είναι απαραίτητο να λέγεται και να νοείται πως το Ον υπάρχει. Γιατί το Είναι, η ουσία του σύμπαντος υπάρχει. Το μηδέν όμως δεν υπάρχει.

Για το σύμπαν θα εκφράσει την άποψή:
«πῶς γαῖα καὶ ἥλιος ἠδὲ σελήνη
αἰθήρ τε ξυνὸς γάλα τ΄ οὐράνιον καὶ ὄλυμπος
ἔσχατος ἠδ΄ ἄστρων θερμὸν μένος ὡρμήθησαν
γίγνεσθαι.»

Δηλαδή: η γη, ο ήλιος και η σελήνη, ο κοινός αέρας αλλά και ο ουράνιος γαλαξίας κι ο όλυμπος ο έσχατος (το απάτητο σύμπαν, δηλαδή) και τα φλέγοντα αστέρια διεγήρθησαν, μπήκαν βίαια σε κίνηση.

Δεν μας θυμίζει αυτή η παράγραφος τη σημερινή θεωρία της μεγάλης έκρηξης του λεγόμενου Big Bang;

(Παρμενίδης: 540-470 π.X.)

ΠΗΓΗ: Γιώργος Εχέδωρος

Αιγαίο: Μία απεριποίητη πληγή του Ελληνικού κράτους. Ως πότε;

-Όταν ήμουν στο Πανεπιστήμιο και ασχολήθηκα με το Διεθνές Δίκαιο και ειδικά με όλο αυτό το story Ελλάδα-Τουρκία (δίκαιο θάλασσας) και κατάλαβα τί ακριβώς γίνεται ή μάλλον δε γίνεται, απογοητεύτηκα πλήρως…
Το θέμα μπορεί να λυθεί εάν βρεθεί, απλούστατα, κάποιος που θα χει τα κότσια και τον τσαμπουκά να το κάνει!

«Οι ενέργειες αυτές της Τουρκίας παραβιάζουν κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο και επιβαρύνουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων», δήλωσε η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη μετά τις πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας από την πλευρά της Τουρκίας…
Τα λόγια της αυτά προκάλεσαν την οργή μου…γιατί; Μα για την κοροϊδία, για το παραμύθι που μας έχουν μάθει να πιπιλάμε σαν καραμέλα τόσα χρόνια… «αχ, αυτοί οι άτιμοι οι Τούρκοι, παραβιάσεις επί παραβιάσεων κλπ., κλπ.»…
Και γιατί δεν κάνει κάτι η Ελλάδα να διασφαλίσει τα όρια του εναέριου χώρου της ή να οριοθετήσει επιτέλους την αιγιαλίτιδα ζώνη της;
Γιατί δεν τίθενται επιτέλους σε εφαρμογή οι διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου;
Υπάρχει κάποιος που μπορεί να δώσει απαντήσεις; …

Αιγιαλίτιδα ζώνη (ή χωρικά ύδατα) είναι η θαλάσσια ζώνη που εκτείνεται πέρα απ’ την ξηρά και απ’ τα εσωτερικά ύδατα και επί της οποίας το παράκτιο κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία.

Όσον αφορά το νομοθετικό καθεστώς που διέπει το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων κατά καιρούς έχουν υιοθετηθεί διάφορες λύσεις.
Εν τέλει σήμερα η Ελλάδα έχει εύρος 6 μιλίων.
Ειδικά για τον προσδιορισμό του εναέριου χώρου υπεράνω της χωρικής θάλασσας, το εύρος της χωρικής θάλασσας ορίζεται στα 10 ναυτικά μίλια.
Η νομοθετική αυτή εικόνα μόνο ορθόδοξη δεν είναι, καθώς δεν νοείται κυριαρχία επί του αέρος χωρίς αντίστοιχη κυριαρχία επί του εδάφους ή της θάλασσας.

Η Τουρκία εμπράκτως από το 1974 αμφισβητεί τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο που υπέρκειται της θαλάσσιας ζώνης μεταξύ των 6 και 10 μιλίων στο Αιγαίο.

Το ανώτατο επιτρεπτό όριο της αιγιαλίτιδας ζώνης καθορίζεται τόσο από το εθιμικό δίκαιο όσο και από το άρθρο 3 Σύμβασης του Δικαίου Θάλασσας και ορίζεται στα 12 μίλια. Η Ελλάδα δικαιούται λοιπόν να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι το ανώτατο αυτό όριο.
Σε περίπτωση μάλιστα επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια, το 64% περίπου του Αιγαίου θα περιέλθει στην ελληνική κυριαρχία.

Από το 1974 που η Ελλάδα εξεδήλωσε την πρόθεσή της να υλοποιήσει τη δυνατότητα που της παρέχει το Διεθνές Δίκαιο για αιγιαλίτιδα ζώνη 12 μιλίων, η Τουρκία αντιδρά εντόνως χαρακτηρίζοντας την πιθανή επέκταση της ελλαδικής αιγιαλίτιδας ζώνης ως «αιτία πολέμου».

Σημειωτέον δε ότι η απειλή χρήσης βίας αποτελεί διεθνές αδίκημα, σύμφωνα και με τον Χάρτη Η.Ε. Η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφύγει κατά της Τουρκίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την απειλή αυτή!
Γιατί δεν το έκανε;;;

Τα επιχειρήματα που προβάλλει η Τουρκία για να στηρίξει την αντίδρασή της στην επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στερούνται νομικής βάσης. Θα αναφέρω κάποια μόνο από αυτά…

Σύμφωνα με τους τούρκικους ισχυρισμούς, η Ελλάδα δεν δικαιούται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μονομερώς γιατί το Αιγαίο αποτελεί ημίκλειστη θάλασσα και κατά συνέπεια, μια τέτοια ενέργεια θα απαιτούσε την προηγούμενη συγκατάθεση της Τουρκίας ως ομόρου παράκτιου κράτους.
Η ίδια η Τουρκία βέβαια όταν επέκτεινε τη αιγιαλίτιδα ζώνη της στα 12 ναυτικά μίλια στη Μαύρη Θάλασσα δεν ζήτησε προηγουμένως τη συγκατάθεση των γειτονικών παράκτιων κρατών!

Ένα άλλο νομικοφανές επιχείρημα της Τουρκίας συνιστά το ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδος στα 12 ν.μ. θα καταστήσει το Αιγαίο μια ελληνική «λίμνη» με αποτέλεσμα να περιορισθεί η ελευθερία της ναυσιπλοΐας και να θιγεί το δικαίωμα της Τουρκίας για πρόσβαση στην ανοικτή θάλασσα με αποτέλεσμα να απειλούνται σοβαρά τα συμφέροντα της Τουρκίας στην περιοχή.
Το Δίκαιο Θάλασσας το προέβλεψε και αυτό όμως! Στην αιγιαλίτιδα ζώνη αναγνωρίζεται το δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης σε πλοία τρίτων κρατών.

Σε κάθε περίπτωση, οι ρυθμίσεις της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας σχετικά με το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης, την υφαλοκρηπίδα των νησιών και άλλες ανάλογες ρυθμίσεις ευνοϊκές για τις ελληνικές θέσεις, οδήγησαν την Τουρκία στη μη υπογραφή της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας.
Ωστόσο το διεθνές δικαίωμα της Ελλάδας για αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ν.μ. θεμελιώνεται και στο εθιμικό δίκαιο!

Όσον αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, η έναρξη της ελληνοτουρκικής διαφοράς σημειώθηκε το 1973 και παραμένει άλυτη ακόμη. Γιατί;;;

Η Ελλάδα εμμένει σε δικαιοδοτική επίλυση της διαφοράς ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου σε αντίθεση με την Τουρκία, η οποία το αποφεύγει συστηματικά.
Αυτό δεν είναι δυνατόν βέβαια να αποτελεί μόνον ελληνικό πρόβλημα. Αποτελεί γενικότερο πρόβλημα της διεθνούς κοινότητας.

Η Τουρκία αποφεύγει τη δικαιοδοτική επίλυση των διαφορών της συστηματικά λόγω της ένδειας των νομικών επιχειρημάτων που εκφράζει σχετικά με τις αξιώσεις που διατυπώνει. Ένδεια, που με τη σειρά της την οδηγεί σε μια πολιτική δημιουργίας κρίσεων και ενδεχομένως θερμού επεισοδίου με την Ελλάδα.

Την ελληνοτουρκική κρίση του 1996 στα Ίμια ποιος την έχει ξεχάσει;
Δεν έχει γραφτεί ο επίλογος ακόμη…
…Γιατί; Διότι η εδαφική διεκδίκηση της Τουρκίας ούτε αποσύρθηκε μα ούτε υποβλήθηκε σε κρίση στο Διεθνές Δικαστήριο.
Τότε μάλιστα στη ρηματική της διακοίνωση η Τουρκία προώθησε και τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών». Τούρκικη εφημερίδα κατονόμασε τις νησίδες Φαρμακονήσι και Αγαθονήσι, που βρίσκονται κοντά στην ασιατική ακτή, ως τμήμα των «γκρίζων ζωνών».

Από τότε, από το 1996 μέχρι σήμερα 2009…ουδεμία αλλαγή!
Οι Τούρκοι παραβιάζουν ανενόχλητοι τον εθνικό μας εναέριο χώρο και τα χωρικά μας ύδατα, οι πολιτικοί κάνουν δηλώσεις περί παραβιάσεως του διεθνούς δικαίου και μόλις πέσουν λίγο οι τόνοι ρίχνουν και την ιδέα της ελληνοτουρκικής βελτίωσης των σχέσεων των δύο χωρών, οι πολίτες βρίζουν τους τούρκους γιατί είναι πολεμοχαρής λαός και ψάχνει αφορμές προκειμένου να ξεστομίσει το … «casus belli» και.. όλα καλά!
Η μόνη βελτίωση που έχει επέλθει είναι όσον αφορά το διαγωνισμό της Eurovision. Δίνουμε απλόχερα στην Τουρκία 12άρια και χαιρόμαστε που η Τουρκία μας ανταμείβει όταν ακούμε το… «12 points go to…Greece»!

Ίσως να χαρακτηριστώ υπερβολική…μα τα πράγματα είναι τόσο απλά και είναι και γραμμένα σε νόμους και διεθνείς συμβάσεις.
Γιατί δε βρέθηκε κανένας έως τώρα από όσους έχουν περάσει απ’ το Υπουργείο Εξωτερικών να δώσει λύση στο ζήτημα; Αλλάζουν οι κυβερνήσεις και τα πρόσωπα και τα προβλήματα παραμένουν εκεί…στο ύψος τους…άλυτα…σαν γρίφοι…
Στο Αιγαίο όμως δεν υπάρχουν αμφιλεγόμενα ζητήματα του διεθνούς δικαίου τα οποία απαιτούν διευκρινίσεις. Υπάρχει μόνο η επιθυμία της Τουρκίας να ανατρέψει πλήρως το ισχύον νομικό καθεστώς!

Ίσως τελικά να είναι γραμμένο στο D.N.A. του έλληνα το… «έλα, μωρέ, εγώ θα βγάλω το φίδι απ’ την τρύπα;»
Δεν έχει όμως μάλλον καταλάβει πως κι ο ίδιος ζει σε μια τρύπα…μαύρη…κατάμαυρη…γιατί τη σκιάζει το παρελθόν…ως πότε;;;

Eύη Βαγιάτη

ΠΗΓΗ: ΕΠΙΚΑΙΡΟ

ΟΙ ΠΕΡΙΟΔΕΙΕΣ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ ΤΥΑΝΕΩΣ

Ὁ σοφός Ἀπολλώνιος Τυανέας ἀπό μικρή ἡλικία ἄρχισε τίς περιοδείες του καί οἱ ὁποίες συνεχίστηκαν μέχρι την εκθέωσή του. Οἱ περιοδείες του παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον διότι επισκέπτεται συνέχεια τόπους ὅπου διαμένει Ελληνικό στοιχείο. Ἐκεῖ ὁ Ἀπολλώνιος διδάσκει καί καθοδηγεῖ τούς Ἕλληνες.
Μάλιστα κατά το ταξίδι του πρός τίς Ἰνδίες πραγματοποιεῖ σχεδόν τό ἴδιο δρομολόγιο μέ τό Μέγα Ἀλέξανδρο. Παρακάτω θά ἐξετάσουμε ἐπιγραμματικά τά μέρη πού ἐπισκέφθηκε, ὅπως περιγράφονται στή βιογραφία πού μᾶς ἄφησε ὁ Φιλόστρατος.

Τύανα (γέννηση) → σέ ἡλικία 14 ἑτῶν μεταβαίνει στούς Ταρσούς γιά νά ἐκπαιδευτεῖ ἀπό τόν ρήτορα Εὐθύδημο → Αἰγές (ἐνασχόληση μέ φιλοσοφία, ἐγκατάσταση στό ἱερό τοῦ Ἀσκπληπιοῦ, δάσκαλός του ὁ Εὔξενος) → ἐπιστροφή στά Τύανα σέ ἡλικία 20 ἑτῶν γιά να θάψει τόν πατέρα του → ἐπιστροφή στίς Αἰγές → ἐπιστροφή ξανά στά Τύανα → Παμφυλία (περίοδος σιωπῆς), ἐπισκέφτηκε τήν Ἄσπενδο τῆς Παμφυλίας → Κιλικία (περίοδος σιωπῆς)→ Μεγάλη Ἀντιόχεια (ἱερό Δαφναίου Ἀπόλλωνος) →

ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΙΝΔΙΑ

Ἄφιξη σέ ἀρχαῖα Νίνο (Νινευί) → Μεσοποταμία → Κτησιφώντα → ὅρια Βαβυλώνας (εὐνούχος σατράπης) → Κισσία χῶρα (ἐπαρχία στή Σουσιανή τῆς Περσίας) Ἐρετριεῖς – πεδιάδα Ἐκβάτανων → Βαβυλ ώνα (βασιλεύς Οὐαρδάνης) παραμονή 1 χρόνο καί 8 μῆνες →
Πλησιάζουν στόν Καύκασο (ἀπό αὐτό τό βουνό ἀρχίζει ὁ Ταῦρος πού διασχίζει τήν Ἀρμενία, τήν Κιλικία καί φτάνει μέχρι τήν Παμφυλία καί τή Μυκάλη, καταλήγοντας στήν ἀκτή ὅπου κατοικοῦν Κάρες. Περιβάλλει μέ τό ὑπόλοιπο τοῦ Ταῦρου ὅλη τή Σκυθία πού συνορεύει μέ τήν Ἰνδική κοντά στή Μαιώτιδα καί πρός τά ἀριστερά τοῦ Πόντου) → Περνοῦν τόν Καύκασο (Ἔμπουσα) → κατεύθυνονται πρός τό ὄρος Νῦσα, ὅπου ὁ Διόνυσος κάνει πολλά καί θαυμαστά → περνοῦν τόν ποταμό Κωφήνα καί φτάνουν στό ὄρος Νῦσα (μέσω της διάβασης Χαϊμπέρ) Ἐκεῖ ὑπῆρχε ἱερό τοῦ Διονύσου. Σ'αὐτό το μέρος σταμάτησε καί ὁ Ἀλέξανδρος ἀφοῦ προσευχήθηκε στόν Διόνυσο καί ἔκανε θυσία στούς πρόποδες τοῦ βουνοῦ. Ἡ Ἄορνος Πέτρα δέν ἀπέχει πολύ ἀπό τήν Νῦσα, ὅμως δέν τήν ἐπισκέφθησαν διότι ἦταν ἔξω ἀπό τήν πορεία τους. → προχωροῦν πρός τόν Ἰνδό ποταμό → διαβαίνουν τόν Ἰνδό ποταμό μέ τό σατραπικό καράβι καί περνοῦν στή χῶρα τοῦ Ὑδραώτη → ὁδηγοῦνται στά Τάξιλα (ἕδρα κάποτε τοῦ βασιλέως Πῶρου) στό βασιλέα Φραώτη καί παραμένουν 4 ἡμέρες → μετά ἀπό ταξίδι δύο ἡμερῶν φτάνουν στήν πεδιάδα ὅπου λένε ὅτι πολέμησε ὁ Πῶρος μέ τόν Ἀλέξανδρο . Ἐκεῖ ὑπῆρχαν πῦλες πού πάνω τους ὑπῆρχε ἄγαλμα τοῦ Ἀλεξάνδρου → διασχίζουν τόν ποταμό Ὑδραώτη καί φτάνουν στόν ποταμό Ὕφαση. 30 στάδια πρίν τόν Ὕφαση συναντοῦν τούς βωμούς πού ἔστησε ὁ Ἀλέξανδρος (ὁ Ἀλέξανδρος τερμάτισε τήν ἐκστρατεία του στόν ποταμό Ὕφαση. Οἱ σοφοί κατοικοῦσαν μεταξύ τοῦ Ὕφαση καί τοῦ Γάγγη)Παράκα (μεγάλη πόλη κάτω ἀπό τό βουνό μέ δράκοντες) → μετά ἀπό 4 μέρες ταξίδι μέσα ἀπό περιοχές ἔφορες φτάνουν στό ὀχυρό τῶν σοφῶν.


ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Ὁ Ἀπολλώνιος φεῦγει ἔχοντας δεξιά του τόν Γάγγη καί ἀριστερά του τόν Ὕφαση καί κατεβαίνει πρός τήν Ἐρυθρά θάλασσα πού ἀπεῖχε δρόμο 10 ἡμερῶν ἀπό τόν ἱερό λόφο. (Ἄν ἦταν πεζοί θά βάδιζαν περίπου 20-30 χλμ τήν ἡμέρα δηλαδή θά διέσχιζαν περίπου ἀπόσταση 200-300 χλμ. ἀνάλογα μέ τό ἔδαφος πού βάδιζαν. Ἄν ἦταν μέ ἄλογα θά εἶχαν διασχίσει μεγαλύτερη ἀπόσταση ἡ ὁποία ὅμως ἐξαρτᾶται ἀπό τή μορφολογία τοῦ ἐδάφους.
Εἶδαν καί τίς ἐκβολές τοῦ Ἰνδοῦ καί ἐκεῖ ὑπῆρχε μία πόλις τά Πάταλα (Ἐκεῖ πῆγε ὁ Ναύαρχος τοῦ Ἀλεξάνδρου ὁ Νέαρχος).
Πέρασαν ἀκόμα κι ἀπό τή χῶρα τῶν Ὠρειτῶν → Πέρασαν καί ἀπό τά Βάλαρα (ὁ χάρτης τά λέει Βάδαρα) → Στόβηρα (ἡ πόλις τῶν Ἰχθυοφάγων) → Καρμανία
Φτάνουν στίς ἐκβολές τοῦ Εὐφράτη → προχωροῦν πρός τά πάνω καί φτάνουν στή Βαβυλώνα στόν Οὐαρδάνη → Νίνο → Σελέυκεια → Πάφος Κύπρος → Ἰωνία ( Ἔφεσος)

ΙΩΝΙΑ

Ἔφεσος → Σμύρνη → ἐπιστροφή στήν Ἔφεσο λόγω τῆς ἐπιδημίας πού προέκυψε (ταυτόχρονη παρουσία σέ Σμύρνη καί Ἔφεσο ;) → Πέργαμος → Ἴλιον (συνομιλία μέ Ἀχιλλέα) → περίπλους Τρωϊκοῦ ἀκρωτηρίου καί αγκυροβολισμός στή Μήθυμνα τῆς Λέσβου (ὁ σημερινός Μόλυβος). Βρίσκει τό ἄγαλμα τοῦ Παλαμήδη καί ἱδρύει ἱερό. Ἐπισκέπτεται καί τό ἄδυτο τοῦ Ὀρφέα. → Πειραιάς, Ἀθήνα → Θερμοπύλες (μνημεῖο Λεωνίδα) → Μαντεῖο Δωδώνης → Μαντεῖο Δελφῶν → Μαντεῖο στίς Ἄβες Φωκίδας (κοντά στή σημερινή Ἀταλάντη, 3 χλμ. ἀπό τό χωριό Ἔξαρχος) → Μαντεῖο Τροφωνίου → Μαντεῖο Ἀμφιάραου → Ἐλικώνας → Ἰσθμός, Λέχαιο → Κόρινθος → Ὀλυμπία → Μέσω Ταϋγέτου φτάνει στή Σπάρτη → Ἄφιξη στό ἀκρωτήριο Μαλέας μέ σκοπό νά άναχωρήσει γιά Ρώμη. → Ἀναβάλλει ὅμως τό ταξίδι γιά τή Ρώμη καί ἀποφασίζει νά ἐπισκεφθεῖ τήν Κρήτη. Ἄφιξη στήν Κυδωνία (Χανιά) → Κνωσσός (ἐκεῖ ὑπῆρχε ὁ Λαβύριν-θος) → Γόρτυνα → Ἴδη ( Ἰδαῖον Ἄντρον) → Λεβηναῖο Ἱερό (Ἀσκλη-πιός) κοντά στό στό χωριό Λέντας στό Νότιο τμῆμα τοῦ Νομοῦ Ἠρακλείου

ΡΩΜΗ

Μετά τήν Κρήτη φτάνει στή Ρώμη

ΙΣΠΑΝΙΑ

Φεύγει ἀπό τή Ρώμη καί πηγαίνει στήν Ἰσπανία στίς Στῆλες τοῦ Ἠρακλέους (Γιβραλτάρ)

ΡΩΜΗ

Επιστροφή πάλι στή Ρώμη ὅπου μέσω Λιβύης και Τυρρηναϊκῆς θάλασσας περνοῦν ἀπό τό άκρωτήριο Λιλύβαιο τῆς Δυτικῆς Σικελίας καί παραπλέοντας τήν Μεσσήνη καί τόν πορθμό τῆς Χάρυβδης (συμβολή Τυρρηνικοῦ πελάγους μέ Ἀδριατικό) φτάνουν στίς Συρρακοῦσες. → Κατάνη (βόρεια τῶν Συρρακουσῶν)

ΕΛΛΑΔΑ

Ἀναχωρεῖ ἀπό τή Σικελία γιά Λευκάδα → μέ πλοῖο πάει στό Λέχαιο (κοντά στόν Ἰσθμό) → Ἀθήνα (μύηση στά Ἐλευσίνια)

ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Ἀπό τήν Ἀθήνα ξεκινάει γιά τήν Αἴγυπτο
Πειραιάς → Χίος → Ρόδος → Ἀλεξάνδρεια (Αἴγυπτος) → ἀναχώρηση γιά Αἰθιοπία ἔχοντας στά δεξιά τους τόν Νεῖλο.
Φτάνουν στό τέμενος τοῦ Μέμνονα ὅπου ὑπῆρχε ὁ ἀνδριάντας τοῦ Μέμνονα στίς Θῆβες τοῦ Αἰγύπτου → Ἔφυγαν ἀπό ἐκεῖ τὀ πρωί καί ἔφτασαν στό σπουδαστήριο τῶν Γυμνοσοφιστῶν λίγο πρίν τό μεσημέρι. Ἅρα, θά πρέπει να διάνυσαν μιά ἀπόσταση γύρω στά 20 χιλιόμετρα. Οἱ Γυμνοσοφιστές κατοικοῦν σέ ἕνα λόφο λίγο πιό πέρα ἀπό τίς ὄχθες τοῦ Νείλου. Στή συνέχεια ὁ Ἀπολλώνιος προτείνει νά πᾶνε στούς καταρράκτες καί στίς πηγές τοῦ Νεῖλου. Ὁ πρῶτος καταρράκτης τοῦ Νεῖλου ξεκινάει λίγο νοτιότερα ἀπό τίς Θῆβες. → ταξιδεύουν κατά μῆκος τῶν καταρρακτῶν τοῦ Νείλου. Φθάνουν μέχρι τόν τρίτο καταρράκτη καί βλέπουν κορυφές βράχων ποῦ κρέμονται πάνω ἀπό τόν Νεῖλο σέ ὕψος ὀχτώ σταδίων.
Ἀναχώρηση ἔχοντας στά ἀριστερά τόν Νεῖλο → παραμένει στά παράλια τῆς Αἰγύπτου → ἐπισκέπτεται τούς Φοίνικες → μετά τήν Ταρσός τῆς Κιλικίας. Συνάντηση μέ Τίτο, ὅταν αὐτός ἀνακυρήχθηκε αὐτοκράτορας. → ἐπισκέπτεται τούς Ἴωνες → ἐπισκέπτεται τούς
Ἀχαιούς → πηγαίνει στήν Ἰταλία
Ὁ Ἀπολλώνιος ἐπισκέφτηκε τίς πόλεις τοῦ Ἑλλησπόντου ὅταν βρισκόταν στήν Ἰωνία.

Ὁ Ἀπολλώνιος εἶναι στήν Ἰωνία καί μάλλον ξεκινάει ἀπό τή Σμύρνη γιά νά πάει στή Ρώμη.

Σμύρνη → ταξίδι γιά Ἀχαΐα, φτάνει στήν Κόρινθο → ἀναχώρηση γιά Ἰταλία → μετά ἀπό 5 μέρες ἄφιξη στή Δικαιαρχία (Pozzuoli ή Puteoli) → ἀναχώρηση ἀπό τήν Δικαιαρχία καί τήν 3η μέρα φτάνουν στίς ἐκβολές τοῦ Τίβερη → ἀπό ἐκεῖ ταξιδεύουν μέ πλοῖο γιά τή Ρώμη.
Δίκη τοῦ Ἀπολλωνίου καί ἐξαφάνιση τοῦ Ἀπολλωνίου μετά τό τέλος τῆς ἀπολογίας του καί ἐμφάνιση του στό Δάμη πού ἦταν στήν Δικαιαρχία. → ἀναχώρηση μέ πλοῖο γιά τή Σικελία. Παρακάμπτουν τή Μεσσήνη καί μετά ἀπό 3 μέρες φτάνουν στό Ταυρομένιο. → μετά πᾶνε στίς Συρακοῦσες → ἀναχώρηση γιά Πελοπόννησο. Μετά ἀπό 6 μέρες φτάνουν στίς ἐκβολές τοῦ Ἀλφειοῦ. → Ὀλυμπία → ἀναχώρηση γιά Λιβαδειά γιά τό Τροφώνειο Ἄντρο. → κατάβαση στό Τροφώνειο Ἄντρο καί μετά ἀπό 7 μέρες ὁ Ἀπολλώνιος ἐμφανίζεται στήν Αὐλίδα.
Μετά ἀπό 2 χρόνια παραμονῆς στήν Ἑλλάδα, ὁ Ἀπολλώνος ἀναχωρεῖ γιά τήν Ἰωνία. → Φιλοσοφοῦσε στή Σμύρνη καί τήν Ἔφεσο. → Τήν ὥρα πού μιλοῦσε στήν Ἔφεσο βλέπει τό θάνατο τοῦ Δομητιανοῦ.

Πιθανοί τόποι ἐκθέωσης :

1) Ἔφεσος
2) Λίνδος Ρόδου
3) Δικτύνναιο Κρήτης

ΠΗΓΗ:ΤΑΛΕΤΟΣ

Το θυμικό μέρος της ψυχής και η σημασία της Ευθυμίας

Μες από τα βάθη του χρόνου, ο σοφός Πλούταρχος μας παραδίδει έναν αξιόπιστο πλοηγό που αποδεικνύεται εξαιρετικά πολύτιμος για το ταξίδι μας σε μια ταραγμένη εποχή, όπως αυτή που ζούμε. Διαπιστώνουμε ότι ο άνθρωπος, στην διαδρομή των αιώνων, παρά τις αλλαγές που σημειώνονται στο εξωτερικό του περιβάλλον, εξακολουθεί να ταλανίζεται από τους ίδιους ψυχικούς παράγοντες, οι οποίοι σήμερα όχι μόνον έχουν ενταθεί, αλλά και πολλαπλασιασθεί επικίνδυνα.

Παρασυρμένος από την αλματώδη ανάπτυξη της τεχνολογίας και εστιασμένος σχεδόν αποκλειστικά στην βαρειά ύλη, ο σημερινός άνθρωπος έχει λησμονήσει τελείως την ψυχική του ανάπτυξη γι΄ αυτό και δεν κατανοεί την αιτία της κακοδαιμονίας του. Η ψυχική ανάπτυξη της πλειονότητας των ανθρώπων σήμερα σταματάει απότομα και σε πολύ μικρή ηλικία. Το σώμα αναπτύσσεται, αλλά δεν αναπτύσσεται παράλληλα και η ψυχή. Αυτό οφείλεται κυρίως στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί και επικρατήσει, και οι οποίες αντιστρατεύονται τον άνθρωπο στην ουσία του. Mέσα σε μια ατμόσφαιρα “χειραγώγησης” είναι φυσικό ο άνθρωπος να ασφυκτιά και να αγωνιά. Έτσι γεννιέται ξανά στους καιρούς μας η ουσιαστική ανάγκη της Φιλοσοφίας.

Η Ελληνική Φιλοσοφία, σαν ένας μαγικός κρίκος γεφυρώνει το υπάρχον χάσμα μεταξύ Θρησκείας και Επιστήμης. Μέ τον στιβαρό διαχρονικό της λόγο, μας ωθεί διαρκώς προς το ουσιώδες και μας υποδεικνύει τρόπους απεγκλωβισμού της ζωής μας από τα επουσιώδη. Και το ουσιώδες είναι η ψυχική ανάπτυξη και ενοποίηση, η αρμονία, το ευ της ψυχής, του θυμού, της διαθέσεως. Ο θυμός η θυμικόν η θυμοειδές μέρος είναι η σφαίρα εκείνη της ψυχής που περικλείει το συναίσθημα και την βούληση. Ο Έλληνας άνθρωπος είναι βαθιά συναισθηματικός. Γι΄ αυτό και συχνά υποφέρει. Αυτό σημαίνει ότι το συναίσθημά του είναι εγκλωβισμένο, αλλά τουλάχιστον είναι ακόμα ζωντανό. Αν ακολουθήσει την κατάλληλη αγωγή, θα θεραπευτεί και θα γίνει υγιές. Η ευθυμία θα επικρατήσει εντός του και το χαμόγελο, που είναι το εξωτερικό γνώρισμα της ευθυμίας, θα ανθίσει στα χείλη του. Άνθρωποι η και ολόκληροι λαοί, που μπήκαν σε αντεξελικτικους κύκλους και νέκρωσαν το συναίσθημά τους, δεν έχουν σημειώσει καμμία πρόοδο και χωρίς να το γνωρίζουν έχουν απλώς μετατραπεί σε χιμαιρικά όντα.

Ο θυμός, στην αρχαία του σημασία, δεν ταυτίζεται με ό,τι σήμερα γνωρίζουμε ως “συναίσθημα του θυμού”, αλλά αναφέρεται σε ολόκληρο το κέντρο του συναισθήματος, που αποτελεί και τον πυρήνα της υπάρξεώς μας. Με αυτή την έννοια, απεικονίζει την εν γένει διάθεσή μας και μοιάζει να είναι η απορροή αυτού που είμαστε.

Το ευ είναι μόριο του λόγου, ένα τροπικό επίρρημα, το οποίο προστιθέμενο σε μια λέξη αποδίδει το ύψιστο των δυνατοτήτων της και αναδεικνύει το άριστον της εννοίας της. Για παράδειγμα: βουλή - ευβουλία, γένος - ευγένεια, γλώσσα - ευγλωττία, έξις - ευεξία, ημέρα - ευημερία, καιρός - ευκαιρία, λαβή - ευλάβεια, λόγος - ευλογία, μένος - ευμένεια, μάρη - ευμάρεια, μορφή - ευμορφία, νόμος - ευνομία, πόρος - ευπορία, ρυθμός - ευρυθμία, σέβας - ευσέβεια, στόχος - ευστοχία, τύχη - ευτυχία, χειρ - ευχέρεια, φυή - ευφυία, θυμός - ευθυμία, κ.α.

Το ευ αποτελεί διαρκή στόχο του Φιλοσόφου ο οποίος ακονίζει την αντίληψη και την αίσθησή του μέσα στην ανισορροπία των πραγμάτων και καταστάσεων της ζωής. Αυτό αποτυπώνεται και στην αρχαία ευχετική φράση: “Το ευ νικάτω”, που σημαίνει: Ας νικήσει το καλό. Ας υπερισχύει το αγαθό!

Κατά την Πλουτάρχεια Διδασκαλία, τα μέρη της ψυχής είναι 5:

1. φυτικόν η θρεπτικόν

2. αισθητικόν

3. επιθυμητικόν

4. θυμοειδές

5. λογιστικόν

Αναλυτικότερα η διαίρεση αυτή παρουσιάζεται στο έργο “Περί του Ει του εν Δελφοίς” (κεφ. 13):

“ει την ψυχήν αυτήν κατά φύσιν διαιροις, πρώτον αυτής και αμαυρότατόν εστί το θρεπτικον δεύτερον δε το αισθητικόν ειτα το επιθυμητικον ειτ΄ επί τούτω το θυμοειδές· εις δε την του λογιστικού δύναμιν εξικομένη και τελεώσασα την φύσιν ώσπερ εν ακρω τω πέμπτω καταπέπαυται”.

Αν διαιρέσεις την ίδια την ψυχή σύμφωνα με την φύση της, το πρώτο και σκοτεινότερο μέρος της είναι το θρεπτικόν, δεύτερο το αισθητικόν, έπειτα το επιθυμητικόν και ακολούθως το θυμοειδές· φτάνοντας όμως στην ικανότητα του λογιστικού και τελειοποιώντας την φύση, έχει σταματήσει στον ανώτερο και πέμπτο βαθμό.

Η πενταμερής διαίρεση της ψυχής είναι μια επέκταση της τριμέρειας (τριμερούς διαιρέσεως). Ο Πλάτων μας παραδίδει την διαίρεση της ψυχής σε τρία κύρια μέρη (λογιστικόν, θυμοειδές, επιθυμητικόν) και δίνει μια παραστατική εικόνα περί της φύσεως εκάστου μέρους και του τρόπου με τον οποίο συνδέονται μεταξύ τους (Φαίδρος ή Περί Kαλού, κεφ. 25 & 34).

Η ψυχή μοιάζει με ένα άρμα, συρόμενο από ένα ζεύγος πτερωτών ίππων και οδηγούμενο από έναν ηνίοχο. Το λογιστικό και κατ΄ εξοχήν ανθρώπινο μέρος εκφράζει ο ηνίοχος, ενώ τα δύο ιππόμορφα μέρη εκφράζονται από το θυμοειδές (λευκός ίππος) και το επιθυμητικόν (μαύρος ίππος). Ο πρώτος “απληκτος, κελεύσματι μόνον και λόγω ηνιοχειται” (οδηγείται χωρίς χτυπήματα, μόνον από τα κελεύσματα και τους λόγους του ηνιόχου). ενώ ο δεύτερος “μάστιγι μετά κέντρων μόγις υπείκων” (μόλις που συγκρατείται από το μαστίγιο και τα κεντρίσματα). Η αντίθεση αυτή μεταξύ των δύο “αλόγων” μερών της ψυχής γεννά το εσωτερικό δράμα της ζωής του κάθε ανθρώπου.

Ο Πλούταρχος στο έργο του “Πλατωνικά Ζητήματα” (Ζήτημα Θ΄) αποσαφηνίζει περαιτέρω το είδος της σχέσεως μεταξύ των μερών της ψυχής, λέγοντας ότι χαρακτηριστικό του θυμοειδούς η θυμικού μέρους είναι να κυβερνάται και να κυβερνά, του λογιστικού μέρους μόνο να κυβερνά, ενώ του επιθυμητικού μέρους μόνο να κυβερνάται. Έτσι, αναδεικνύεται η ενδιάμεση φύση του θυμικού και γίνεται φανερός ο λόγος για τον οποίο αποτελεί το “κλειδί” για την ενοποίηση του συνόλου της ψυχής: “τω δε θυμοειδει το αρχεσθαι και το αρχειν κατά φύσιν εστίν, υπηκόω μεν οντι του λογισμου κρατουντι δε και κολάζοντι την επιθυμίαν, όταν απειθη τω λογισμω” (η πειθαρχία και η αρχηγία ανήκουν στην φύση του θυμικού, αφού αυτό υπακούει στην λογική, ενώ εξουσιάζει και τιμωρεί την επιθυμία όταν εκείνη επαναστατεί προς την λογική).

Εξάλλου, υπερβαίνοντας κάθε περιορισμό που ενδεχομένως να δημιουργεί η δοθείσα εικόνα, ο Πλούταρχος σημειώνει καταληκτικά ότι: “τα της ψυχής μόρια δει μη τοις τόπος καταβιάζεσθαι μήδε τοις ονόμασιν, αλλά την δύναμιν και την αναλογίαν εξετάζειν” (τα μέρη της ψυχής δεν πρέπει να περιορίζονται από τις θέσεις και τα ονόματα, αλλά να εξετάζεται η δύναμις και η αναλογία τους).

Για ν΄ αποκτήσει “φώτιση” και να γίνει η ψυχή μας ένα πεντάκτινο λαμπερό άστρο, θα πρέπει να ενοποιήσει και αναπτύξει και τα 5 μέρη της:

Η ευθυμίη (ιωνικός τύπος) είναι λέξη ομηρική, και σημαίνει “καλή διάθεση, καλή καρδιά, μεγάλο θάρρος”. πρώτος έγραψε “Περί Ευθυμίης” ο Δημόκριτος ο οποίος της απέδωσε πιο συγκεκριμένη σημασία, ανάγοντάς την σε τελικό σκοπό της ζωής. Ως ευθυμία όρισε την κατάσταση εκείνη κατά την οποία η ψυχή είναι απαλλαγμένη από πάθη και βρίσκεται σε ενότητα με όλα τα μέρη της. Ως συνώνυμα της ευθυμίας χρησιμοποίησε και τους όρους ευεστώ (ευστάθεια), ειρήνη, αρμονία, συμμετρία, αταραξία, αθαυμαστία, αθαμβία. Πρόκειται για ανώτερες καταστάσεις της ψυχής που προέρχονται από αρμονικές κινήσεις των ατόμων της και συνοδεύονται από συναισθήματα χαράς, βαθιάς ικανοποίησης και εμπιστοσύνης.

Από τον Δημόκριτο και μετά, το θέμα έτυχε επεξεργασίας και από άλλους. Σημαντική είναι η συμβολή του πυθαγορείου φιλοσόφου Ιππάρχου (4ος αι. π.X.) ο οποίος έγραψε “Περί Ευθυμίας”, αλλά και του στωϊκου φιλοσόφου Παναιτίου (2ος αι. π.X.), ο οποίος είχε συγγράψει σχετική πραγματεία “Περί Ησυχίας της ψυχής”. Δημιουργήθηκε Έτσι μια παράδοση, που εμπλούτισε την προσέγγιση του θέματος. Ο Πλούταρχος βασίζεται πάνω σε αυτήν την παράδοση και την αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο.

Η ευθυμία ως αρίστη κατάσταση του θυμικού κέντρου της ψυχής εξετάζεται στο παρόν έργο μέσα σε είκοσι μεστά κεφάλαια, με τρόπο ζεστό, φιλικό και άμεσο. Ο Πλούταρχος δεν “ηθικολογεί” γενικά και αόριστα· αναφέρεται σε συγκεκριμένες εκφάνσεις της καθημερινότητας. Χρησιμοποιεί με τέχνη τον πλούτο της γραπτής παράδοσης, παραθέτοντας γνώμες από έξοχους άνδρες και συγγραφείς της αρχαιότητας τις οποίες εύστοχα συσχετίζει με τις δικές του πρωτότυπες ιδέες και παρατηρήσεις.

Το σύγγραμμα αυτό επέδρασε καταλυτικά στον στοχασμό πολλών μεταγενέστερων οι οποίοι χρησιμοποίησαν στα έργα τους ακόμα και ολόκληρα μέρη.

Tην ευθυμία οφείλει κανείς να την αναζητήσει εντός του, έχει εσωτερική διάσταση, αλλά δεν μπορεί να διατηρηθεί αν αγνοήσουμε τις εξωτερικές συνθήκες, τους εξωτερικούς παράγοντες. Οι ανθρώπινες σχέσεις, τα υλικά μέσα και αποκτήματα, ο πλούτος και η έλλειψή του, τα τυχαία γεγονότα κλπ. είναι παράγοντες τους οποίους οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας. Αν κανείς αποδειχθεί ικανός να σταθεροποιήσει και ενοποιήσει την εξωτερική ζωή του, αυτό θα επιδράσει θετικά και στην ενοποίηση της εσωτερικής ζωής του· θα τον βοηθήσει στο να αποκτήσει εσωτερικής συνοχή και ένα είδος “εσωτερικού βάρους”.

Η ενοποίηση του ψυχισμού είναι ένα δύσκολο, αλλά ταυτόχρονα θαυμαστό έργο. Πάντα επίκαιρο και επιτακτικό σήμερα όσο ποτέ. Το παρόν σύγγραμμα είναι ένα αποτελεσματικό εργαλείο για το δύσκολο αυτό έργο και συχνά θα χρειαστεί ν ανατρέξει κανείς σε αυτό για έμπνευση και καθοδήγηση...

Γιώργος Λαθύρης

( Από την Εισαγωγή στο Περί Ευθυμίας του Πλουτάρχου).

ΠΗΓΗ: ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟΝ